Đất hiếm là một nhóm 17 loại vật chất có từ tính, được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau nhất là trong hoạt động sản xuất thuốc điều trị ung thư, công nghệ năng lượng tái tạo. Vậy đất hiếm là gì? Cùng tìm hiểu nhiều thông tin hữu ích khác nội dung dưới đây của chúng tôi.
Đất hiếm là gì? Những thông tin chi tiết về đất hiếm
Đất hiếm là gì?
Đất hiếm có tên gọi trong tiếng anh là Rare earth, là nhóm nguyên tố có hàm lượng ít trong lớp vỏ Trái Đất, rất khó để có thể tách thành từng nguyên tố riêng biệt. Hiện nay, có khoảng 17 nguyên tố đất hiếm trên Trái Đất đó là Xeri (Ce), dysprosi (Dy), erbi (Er), europi (Eu), gadolini (Gd), holmi (Ho), lantan (La), luteti (Lu), neodymi (Nd), praseodymi (Pr), promethi (Pm), samari (Sm), scandi (Sc), terbium (Tb), thuli (Tm), ytterbi (Yb) và yttri (Y).
Đất hiếm thực ra không quá hiếm, chúng có ở khắp mọi nơi, trên bề mặt của lớp vỏ Trái Đất. Tuy nhiên, chúng thường được phân bố với trữ lượng thấp, giá cả thì “đắt đỏ”, rất khó để khai thác. Hiện nay, Trung Quốc là quốc gia sản xuất đất hiếm lớn nhất trên thế giới, chiếm 70% sản lượng toàn cầu, chiếm đến 37% của thế giới. Tại Việt Nam, trữ lượng đất hiếm có khoảng 20 triệu tấn, phân bố chủ yếu ở vùng Tây Bắc
Đất hiếm được tìm thấy ở đâu?
Đất hiếm được tìm thấy trong các lớp trầm tích, mỏ quặng và cát đen. Các nhà nghiên cứu Việt Nam đã tách được các nguyên tố đất hiếm đạt tới độ sạch 98 – 99%, được ứng dụng nhiều trong cuộc sống nhất là trong quá trình sản xuất các thiết bị và linh kiện giao thông, y khoa, luyện kim hay sản xuất vũ khí,….Đất hiếm được biết đến nhiều với tên gọi “vitamin của nền công nghiệp hiện đại”.
Đất hiếm dùng để làm gì?
Trong từng lĩnh vực, đất hiếm thực hiện các vai trò khác nhau như:
Đất hiếm trong nông nghiệp
Đất hiếm được sử dụng để bổ sung thêm vào phân bón cho cây trồng, các chế phẩm phân bón vi lượng nhằm tăng năng suất, chống chịu sâu bệnh. Cũng có một số thử nghiệm bổ sung vào thức ăn chăn nuôi.
Ngoài ra, chúng cũng được sử dụng để diệt mối mọt trong các cây mục, bảo tồn các di tích lịch sử.
Đất hiếm trong y tế
Nghiên cứu, sản xuất tạo ra thuốc điều trị ung thư, viêm khớp,….
Được sử dụng để sản xuất các loại thiết bị phẫu thuật như điều trị ung thư, thuốc viêm khớp, máy tạo nhịp tim. Chúng còn được tìm thấy trong ống nhòm, động cơ máy bay hay các chất phụ gia trong hệ thống khí thải xe hơi với mục đích giải phát thải.
Đất hiếm trong các ngành công nghiệp
- Được dùng để chế tạo ra nam châm vĩnh cửu cho các máy phát điện.
- Góp phần vào hoạt động chế tạo các nam châm ở máy tuyển từ trong công nghệ tuyển khoáng nữa. Nam châm là một phần thiết yếu của ổ đĩa, mô tô nhỏ hay turbine chạy điện,…
- Chế tạo đèn cathode trong các máy vô tuyến truyền hình.
- Làm chất xúc tác trong công nghệ lọc hóa dầu, xử lý môi trường hiệu quả
- Làm vật liệu siêu dẫn
- Ứng dụng quan trọng trong công nghệ laser hồng ngoại, sử dụng cho mục đích quân sự.
- Chế tạo cảm biến cho hệ thống tên lửa
- Cerium, lanthanum và lutetium được sử dụng trong ngành công nghiệp kính thêm màu sắc và đánh mặt kính.
- Đất hiếm còn được tìm thấy trong các đồ gia dụng giúp máy tính, điện thoại thông minh nhỏ gọn và nhẹ hơn.
Đất hiếm có độc không?
Nguy hại từ hoạt động khai thác đất hiếm sai quy trình
Bên cạnh những lợi ích đem lại, đất hiếm là một trong những nguyên tố rất độc nếu như khai thác và xử lý không đúng theo quy trình, ít nhiều sẽ ảnh hưởng tới môi trường và nhiều hậu quả trong cuộc sống.
- Đất hiếm chứa nhiều nguyên tố rất độc (nguyên tố có tính phóng xạ) nếu như khai thác không đảm bảo yêu cầu sẽ rất dễ gây ô nhiễm môi trường.
- Để khai thác, xử lý đất hiếm thì cần phải có quy trình công nghệ cao mặc dù không phức tạp nhưng ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe công nhân. Bên cạnh đó, nó cũng chính là nguyên nhân làm ô nhiễm môi trường xung quanh các mỏ, trung tâm xử lý quặng.
- Quá trình khai thác đất hiếm còn là nguyên nhân gây tàn phá môi trường, ảnh hưởng tới hệ sinh thái, ô nhiễm nguồn nước. Do đó cần phải nguyên cứu một cách thấu đáo khi khai thác đất hiếm.
Đất hiếm giá báo nhiều?
Với nhiều lợi ích đem lại, đất hiếm có mức giá vô cùng “đắt đỏ” tùy thuộc từng khu vực, quốc gia mà mức giá này cũng có sự khác biệt. Mặc dù vậy vẫn có nhiều quốc gia bỏ ra hàng tỷ USD để nhập khẩu nguồn nhiên liệu quý hiếm này.
Việt Nam có đất hiếm không?
Việt Nam có đất hiếm không?
Việt Nam có đất hiếm, đứng thứ 3 trên Thế giới về tiềm năng đất hiếm, trữ lượng chiếm khoảng 20 triệu tấn. Mỏ đất hiếm ở Việt Nam tập trung chủ yếu ở vùng Tây Bắc. Các mỏ đất hiếm gốc tập trung ở Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái và mỏ lớn nhất đó chính là ở Bắc Nậm Xe (Lai Châu). Bên cạnh đó, còn có một số quặng đất (sa khoáng) hiếm nhỏ nằm rải rác ở khu vực ven biển từ Quảng Ninh cho tới Vũng Tàu.
Dù có trữ lượng tương đối lớn nhưng Việt Nam mới chỉ khai thác nhỏ, cỡ vài chục tấn quặng banexit ở Đông Pao và quặng monazit có hàm lượng từ 35-45% R203 ở sa khoáng ven biển miền Trung và bán theo đường tiểu ngạch. Đất hiếm là khoán sản mang tính chiến lược, có giá trị cao và giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển chung của nền kinh tế. Nhiều quốc gia trên thế giới còn coi đất hiếm là vàng của thế kỷ XXI. Bởi vật đất hiếm ở Việt Nam luôn được khai thác một cách hiệu quả, đảm bảo tài nguyên môi trường và chất lượng của người dân.
Hy vọng, các thông tin trên đây sẽ giúp bạn hiểu thêm về ứng dụng, đặc điểm của đất hiếm. Nếu có bất kỳ ý kiến đóng góp nào cho bài viết, quý bạn đọc hãy comment phía dưới, chúng tôi sẽ giải đáp nhanh chóng và miễn phí 100%.
